انتخاب کابل شبکه مناسب یکی از مهمترین قسمتهای طراحی یک شبکه کامپیوتری است. کابل شبکه بستر ارتباطی شبکه است. همان طور که برای حمل و نقل و عبور و مرور مسیر عبوری ما اهمیت دارد و ترجیح میدهیم به جای رد شدن از کوچهها و خیابانهای کم عرض شهری از بزرگراهها استفاده کنیم، در طراحی و اجرای شبکه هم این بستر ارتباطی که اولین پله برقراری ارتباط و برنامهریزی شبکه کامپیوتری است بسیار مهم است. با توجه به اهمیت اطلاعات و اهمیت زمان برای کسب و کارهای امروزی که نیاز به شبکه کامپیوتری دارند باید کابل شبکه متناسب با نیاز انتخاب شود تا بهترین بستر ارتباطی در شبکه کامپیوتری برای عملکرد مطلوب آن ایجاد شود. انتخاب کابل شبکه مناسب علاوه بر تضمین عملکرد صحیح شبکه باعث بهینهسازی هزینه طراحی و اجرای شبکه کامپیوتری میشود. در این مقاله به توضیح راهنمای خرید کابل شبکه که نسبتاً کاری دشوار و نیازمند تخصص و پیشبینی صحیح نیازهای یک شبکه کامپیوتری است میپردازیم.
ابتدا باید با کابل شبکه آشنا بشویم و سپس به بررسی راهنمای خرید کابل شبکه بپردازیم.
کابل شبکه :
تاریخچه
در گذشته و در آغاز تلاش برای توسعه شبکههای کامپیوتری برای ارتباط میان کامپیوترها از کابل کواکسیال استفاده میشد. کابل کواکسیال کابلی است که از یک رشته مرکزی مسی و زره مسی بافته شده روی غلاف پلاستیکی دربرگیرنده مغزی مسی تشکیل شدهاست. کاربرد زره مسی بافته شده کم کردن اثر نویز و جلوگیری از تخریب سیگنال روی مغزی مسی است. نمونه کابل کواکسیال دقیقاً همان کابلی است که برای آنتن تلویزیون و دوربی مدار بسته آنالوگ استفاده میشود. کابل کواکسیال سالها در خدمت شبکه کامپیوتری بود و با تمام محدودیتها همچنان از آن استفاده میشد. شاید تنها به این دلیل که هنوز جایگزینی برای آن وجود نداشت! استفاده از کابل کواکسیال هزینه نسبتاً بالایی داشت.
کابل Twisted Pair
در حدود سالهای 1900 Twisted Pair یا زوج سیم به هم تابیده تمامی سیستم ارتباطی تلفن را در انحصار خود در آوردند. مدتی پس از استفاده از کابل کواکسیال برای برقراری ارتباطات شبکه به کابل Twisted Pair روی آوردند. کابل Twisted Pair در واقع مجموعهای از 4 زوج سیم تلفن است که به دور هم تابیده شدهاند. برای تمامی اتصالات اترنت و RJ-45 از کابل Twisted Pair استفاده میکنند. شاید پس از شنیدن نام زوج سیم به هم تابیده این سؤال در ذهن متبادر شود که چرا به هم تابیده؟! در تمامی سیمهای باریک حامل جریان الکتریکی اثری به نام اثر EMI پدید میآید. اثر EMI کوتاه شده عبارت Electro Magnetic Interference است. این اثر با ایجاد میدان مغناطیسی در اطراف سیم حامل جریان باعث تخریب سیگنال عبوری در سیم میشود. برای از بین بردن اثر EMI و تخریب سیگنال به وسیله میدان مغناطیسی،زوج سیمها را دو به دو به هم میتابند تا میدان مغناطیسی حاصل از اثر EMI در جهات مختلف ایجاد شده و همدیگر را خنثی کنند. به این صورت میدان مغناطیسی حاصل از جریان الکتریکی خود سیم باعث تخریب سیگنال عبوری از آن نمیشود.
راهنمای خرید کابل شبکه
در انتخاب کابل شبکه مناسب باید به مسائل متفاوتی توجه کنیم. قبل از خرید کابل شبکه ابتدا Data Sheet آنرا مطالعه میکنیم. در این اطلاعات مواردی ذکر شده که باید بر اساس آنها خرید کابل شبکه را انجام داد. در ادامه این موارد را بررسی میکنیم.
فاصله مورد استفاده در کابل شبکه
کابل شبکه Twisted Pair در کنار تمامی مزایای استفاده معایب و ضعفهایی نیز دارد. کابل شبکه Twisted Pair در همه فواصل و متراژ امکان عملکرد صحیح ندارد. کابلهای شبکه Twisted Pair نسبت به دسته بندی و استاندارد تولیدی از فواصل نصب گوناگونی پشتیبانی میکنند. در انتخاب کابل شبکه مناسب باید به فاصله کامپیوترها و سویچ یا روتر دقت کنیم و از کابلی استفاده کنیم که فاصله مورد نظر ما را پشتیبانی کند.
پهنای باند قابل دستیابی در کابل شبکه
کابل های شبکه بر اساس استانداردهای مختلف تولیدی قابلیت دستیابی به پهنای باند و سرعت انتقال اطلاعات متفاوتی برخوردارند. در زمان انتخاب کابل شبکه باید به برآورد پهنای باند شبکه کامپیوتری دقت کنیم تا بستر ارتباطی متناسب با آن را انتخاب کنیم.
مسیر عبور کابل شبکه
کابل شبکه Twisted Pair مثل تمامی سیمهای حامل جریان در معرض میدانهای مغناطیسی دچار مشکل در انتقال درست سیگنال عبوری و تخریب آن میشود. به همین دلیل با استانداردهای متفاوتی تولید شدهاند تا از تخریب سیگنال در معرض میدانهای مغناطیسی قوی جلوگیری کنند. در هنگام انتخاب کابل شبکه مناسب باید به مسیر کابل کشی در محل اجرای شبکه دقت کنیم. اگر در مسیر کابل کشی کابل برق فشار قوی، چال آسانسور، موتور برق صنعتی و هر گونه دستگاهی که امکان دارد میدان مغناطیسی قوی تولید کند وجود دارد باید از کابلی با استاندارد ضد تخریب سیگنال بالاتری استفاده کرد.
کابلهای شبکه مانند بقیه کابلها از لحاظ روش تولید به چند دسته تقسیم میشوند.
CCA
روش تولید CCA مخفف Copper Clad Aluminum است. در این روش مغزی کابل آلومینیومی با لایهای از مس پوشیده میشود. این محصول هزینه تولید نسبتاًپایینی دارد. مقاومت فیزیکی مناسب و رسانایی قابل قبولی دارد.
CCS
CCS کوتاه شده عبارت Copper Clad Steel است. این مدل همانند مدل CCA است با این تفاوت که یک مغزی از جنس استیل با روکشی از مس پوشانده شده است. این مدل وزن بالایی دارد، مقاومت فیزیکی آن از مدل CCA بالاتر است اما انعطاف پذیری کمتر و رسانایی پایینتری دارد. این نوع از کابل ها هزینه تولید کمتری دارند.
CCC
مدل CCC به معنای Copper Clad Copper است که تمامی قسمتهای آن از مس ساخته شده است. مغزی مسی و روکش مسی است. این کابل هزینه تولید بالاتری دارد اما رسانایی آن بسیار بالاتر از انواع دیگر است. رسانایی بالاتر به معنی پهنای باند بیشتر و در نتیجه سرعت انتقال اطلاعات بالاتر است.
در شبکههای کامپیوتری حساس بهتر است از این نوع کابل استفاده بشود.
روکش کابل شبکه :
در کابلهای Twisted Pair دو روکش وجود دارد.
روکش اصلی دور کابل که از بیرون تمامی مجموعه کابل شبکه را پوشانده و از جنس PVC ساخته میشود و از آسیب دیدن رشتههای داخل کابل شبکه در مقابل فشار و خراش احتمالی جلوگیری میکند.
روکش هر رشته سیم وظیفه جلوگیری از اتصال بین مغزی زوج سیمها را بر عهده دارد. این روکش نیز از جنس PVC ساخته شده و از غلاف بیرونی کابل بسیار نازکتر است.
کابل های Twisted Pair بر اساس محافظها به جز روکش پلاستیکی به چند دسته کلی تقسیم میشوند.
کابل شبکه UTP
کابل UTP به معنای عبارت Unshielded Twisted Pair است. این کابل از 4 زوج به هم تابیده و یک روکش لاستیکی تشکیل شده است.
کابل شبکه STP
کابل STP مخفف Shielded Twisted Pair است که به معنی زوج سیم به هم تابیده زره دار است. این کابل از 4 زوج سیم به هم تابیده تشکیل شده است که 4 زوج در یک زره محصور شدهاند تا نویزهای خارج از کابل روی سیگنال عبوری از سیم اثر تخریبی نگذارند.
کابل شبکه FTP
کابل FTP کوتاه شده Foiled Twisted Pair است. این کابل شامل 4 زوج سیم به هم تابیده است که هر زوج توسط یک پوشش فویل آلومینیومی پوشیده شده است. این نوع از کابل شبکه مقاومت بسیار خوبی در برابر نویز و میدانهای تخریب کننده سیگنال دارد.
کابل شبکه SFTP
کابل شبکه SFTP مخفف Shielded Foiled Twisted Pair است. این کابل مجموعهای از زوج سیمهای به هم تابیدهای است که هر زوج در یک لایه فویل آلومینیومی محصور شده و یک زره مجموعه چهار زوج سیم را در بر گرقته است. این کابل نهایت مقاومت در برابر نویز و تخریب کنندههای سیگنال دارد به طوریکه حتی میتوان در کنار موتورهای سه فاز که میدان مغناطیسی به شدت تخریب کنندهای ایجاد میکنند از این نوع کابل شبکه استفاده کرد.
در ادامه دسته بندیهای متفاوت کابل شبکه Twisted Pair و پهنای باند و متراژ قابل استفاده از آن را بررسی میکنیم تا در انتخاب کابل شبکه مناسب به آنها دقت کنید.
دستهبندی |
نهایت پهنای باند |
فاصله قابل استفاده |
cat 3 | Mbps 10 | 80 متر |
cat 4 | Mbps 16 | 90 متر |
cat 5 | Mbps 100 | 90 متر |
cat 5e | Mbps 100/1000 | 90 متر |
cat 6 | Gbps 10 | 100 متر |
cat 7 | Gbps 10 | 100 متر |
انتخاب کابل شبکه مناسب بر اساس المانهای پهنای باند، طول متراژ استفاده و تأثیر میدان الکتریکی انجام میشود. استانداردهای کابل شبکه Twisted Pair در حال توسعه و پیشرفت است و در سالهای آینده شاهد پیشرفت چشمگیر و رفع محدودیتهای کابل شبکه Twisted Pair خواهیم بود.
در شبکههایی که فواصل ارتباطی از استانداردهای امروز کابلهای Twisted Pair بالاتر باشد باید از کابلهای فیبر نوری استفاده کنیم. در ادامه توضیح مختصری درباره فیبر نوری میپردازیم.
فیبر نوری
فیبر نوری لوله بسیار باریک شیشهای است که میان آن تهی و خالی است. داخل لوله فیبر نوری نور حرکت میکند. در این بستر ارتباطی بر خلاف کابل مسی که جریان الکتریکی اطلاعات را با خود حمل میکرد، نور این وظیفه را انجام میدهد. نور در این لوله باریک به صورت مایل تابیده میشود و با شکستهای پی در پی به حرکتش ادامه میدهد و اطلاعات را به مقصد میرساند.
مزایای فیبر نوری
- سرعت انتقال بسیار بالا
- توان انتقال اطلاعات تا فواصل بسیار زیاد
- عدم تأثیر پذیری در میدانهای مغناطیسی و الکتریکی
معایب فیبر نوری
- قیمت بالا
- تجهیزات گرانقیمت
- ابزار راهاندازی گران و نیازمند متخصص
در این مقاله راهنمای خرید کابل شبکه را بررسی کردیم و مزایا و معایب آنها را بیان کردیم. برای انتخاب کابل شبکه مناسب باید با توجه به مسائلی که بیان کردیم انتخاب منطبق با طراحی شبکه کامپیوتری مورد نظر را انجام دهیم. کابل های شبکه Twisted Pair توسط کارخانههای معتبری همچون نگزنس، لگراند و بلدن تولید میشوند. میتوانید با اطلاعات این مقاله و محصولات موجود بهترین انتخاب متناسب با نیازتان را برای خرید کابل شبکه انجام دهید.
نظرات خود را با ما در میان بگذارید.